Zehir ticareti haram mı?

Sual: (Zehir alıp satmak haram olduğu gibi, bir zehir olan tütünü ekmek ve ticaretini yapmak da haramdır. Devlet bile sigara öldürür dediğine göre, bunun ticareti nasıl mubah olur?) deniyor. Bu sözlerde doğruluk payı var mı?
CEVAP
Bu, nakli esas almayan indî bir görüştür, dinde yeri yoktur. Devletin yazması dinde ölçü gibi gösterilemez. Madem devletin sözü dinde geçerli ise, insanı öldüren sigarayı devlet niye tamamen yasaklamıyor? Uyuşturucu hemen öldürmese de onu niye yasaklıyor? At eti yemek tenzihen mekruhtur, yani helâl sayılır. Helal olan at etini yasaklıyor da, haram olan domuz etini niye yasaklamıyor? Demek ki devletin bir şeyi yasaklaması, o şeyin haram olmasını gerektirmez. Devlet yasakladı diye at eti haram, yasaklamadığı için domuz eti helâl olmaz.

Tütünün zararını kimse inkâr edemez. Ancak çoğu zarar veren bir şeyin yetiştirilmesinin ve satılmasının haram olduğunu söylemek, dinimize aykırıdır. Bazı cahillerin, (Eski âlimler tütünün zararını bilmediği için haram olmadığını söylemişlerdir) demeleri, ilmî değildir, çünkü tütünün zararları bilinmese bile, zehirli otların zararları bilinmekteydi. Afyon ve türevleri olan eroin, kodein, morfin ve baldıran, zakkum, esrar, kafein, kokain gibi zehirli otlar ve diğer zehirler, eskiden de biliniyordu. Bilinen bu zehirli otların, sarhoş etmeyecek, zarar vermeyecek miktarlarının haram olmadığı, az miktarlarını ilaç olarak kullanmanın caiz olduğu, Feth-ur-rahim, Dürr-ü-muhtar, Redd-ül-muhtar gibi fıkıh kitaplarında yazılıdır. Hangi İslam âlimi, afyon ve esrar gibi zehirli otları ekmeye ve satmaya haram demiştir?

Nikotin, organik kimyada piridin tipindeki alkoloitlerin en önemli üyesidir. Nikotin, ham nikotin veya nikotin sülfat hâlinde, tütünden buhar destilasyonuyla veya trikloretilen gibi bir çözücüyle ekstrakte edilerek elde edilir. Nikotinden, çeşitli alanlarda faydalanıldığı gibi, bitki hastalıklarıyla mücadelede bitkileri saran dış asalakları öldürmek için de kullanılır. Yani faydalı yerlerde de kullanılır.

Üzümden şarap yapılıyor diye üzüm ticaretini yasaklamak nasıl ilme aykırıysa, tütün ekimine de haram demek böyle ilme ve dine aykırıdır. Tütün ticaretine haram demek, demirden bıçak yapılıp insanlar öldürülür diye, demir ticaretini yasaklamak veya tıka basa çok ekmek yemek haramdır diye fırıncılığa günah demek gibi çok yanlış bir iştir.

Skamonya denilen zehirli mahmude otunu müshil olarak kullanmak ve diğer katı zehirli ilaçları az miktarda kullanmak haram olmaz. Bunların az miktarını kullanmak caizdir. Zarar veren çok miktarlarını kullanmak haramdır. (Redd-ül-muhtar)

İmam-ı Nevevi hazretleri buyuruyor ki:
Kenevir bitkisinden elde edilen esrarın, sarhoş etmeyen miktarını ilaç olarak kullanmak caizdir. (Mühezzeb)

Afyonun da sarhoş etmeyen az miktarı haram değildir. (Feth-ur-rahim)

Afyon ve diğer zehirli otların alınan çok miktarları haramdır, fakat az miktarlarını ilaç olarak kullanmak caizdir. (Zevacir)

Uyuşturucu benc otu mubahtır. Bununla sarhoş olmak haramdır. (Dürr-ül-muhtar 3/166)

(Çoğu sarhoş edenin azı da haram olur) hadis-i şerifi sıvı içkilere mahsustur. Zehirli bitkileri ve sarhoş edici katı ilaçları az miktarda, ilaç olarak kullanmak haram olmaz. (Redd-ül-muhtar 5/295)

Bazı kimselere balık eti, süt, yumurta, biber gibi şeyler zarar verir. Bunlar, yalnız zarar verenlere haram, mekruh olur. Zarar vermeyenlere ise mubahtır. (Hadika)

Bu vesikalar karşısında, afyon, kenevir ve tütün ekimine, ticaretine haram demek çok yanlıştır. Bu bitkiler zehirliyse de, tıpta, sanayide de kullanıldığı için, ticaretine haram demek çok veballi bir iştir. Allahü teâlâ lüzumsuz bir şey yaratmamıştır. (Bu zehirli otları lüzumsuz yaratmıştır) demek insanı küfre düşürür. Bu zehirli otlar, nerelerde faydalı ise, oralarda kullanılmalıdır.