A B C D E F G H İ K L M N Ö R S Ş T U Ü V Y Z

- S -

294 — SADÜDDİN-İ MUHAMMED HAMEVİ: Büyük Velidir. Necmüddini kübradan feyiz almıştır. Sadr-eddini Konevi ile de sohbet etmiştir. Mahbubül-muhibbin kitabı meşhurdur. 1252 senesinde vefat etmiştir.

295 — SADÜDDİN-İ TEFTAZANİ
: Mesud bin Ömer, en büyük şafii âlimlerindendir. 1322 de Horasanda, Teftazanda doğup, 1389 da Semerkand’da vefat etti. Mutavvel kitabı, Telhis şerhi olup, bedi, beyan, meani ve belagat ilimlerini bildirmektedir. 1892 İstanbul baskısı nefistir. Telhisi Celalüddin Muhammed Kazvini yazmış, hicri 739 da vefat etmiştir. Akaidi Nesefi şerhi meşhurdur. Sadr-üş-şerianın Tenvih kitabına şerhi olan Telvih kitabından, İmam-ı Rabbaninin ders verdiği, Berekatda, Bediuddin isminde yazılıdır. İlmi kelamda yazdığı Mekasıd kitabı ve buna yaptığı şerhi çok kıymetlidir.

296 —
SADİ ÇELEBİ: Sadullah bin İsa, Kastamonilidir. İstanbul kadısı ve müftisi idi. Kemal paşa zadeden sonra, onuncu Şeyh-ul-İslam oldu. 1539 da vefat etti. Eyyubdedir. Beydavi tefsirine ve İnaye adındaki Hidaye şerhine ve Firuzabadi Kamusuna yaptığı haşiyeleri çok kıymetlidir.

297 — SADİ ŞİRAZİ
: Müslih-ud-din şeyh Sadi, Ehl-i sünnet âlimlerindendir. Tasavvuf büyüklerindendir. 1193 de Şiraz’da doğup, 1292 de orada vefat etti. Abdulkadir-i Geylaninin halifesinin talebesidir. İlim öğrenmekle, talibleri irşadla ve kâfirlerle cihadla uğraştı. Nazm ve nesr üzere kitaplar yazdı. Gülistan ve Bostan kitapları çeşitli dillere tercüme edilmiştir.

298 —
SADREDDİN-İ KONEVİ: Ebülmeali Muhammed bin İshak, Sôfiyyei aliyyeden ve şafii kelam âlimlerindendir. Konyalıdır. Üvey babası olan Muhyiddin-i Arabiden feyiz aldı. Celaleddini Ruminin ve Saideddini Ferganinin hocaları idi. 1272 senesinde vefat etti. Konya’dadır.

299 —
SADR-ÜŞ-ŞERİA-İ SANİ: Ubeydullah bin Mesud bin Tac-üş-şeria Ömer, Burhan-üş-şeria Mahmud bin Ubeydullahın kızının oğludur. Birinci Sadr-üş-şeria Ahmed bin Ubeydullah, anasının da, babasının da dedesidir. Dedesinin Vikaye kitabını hem şerh etmiş, hem de kısaltmıştır. Kısalttığına Muhtasar-ı Vikaye veya Nikaye adını vermiştir. Bunun Vikaye şerhine çeşitli haşiyeler yapılmıştır. Bunlar arasında, Ehi Çelebinin ve Hasen Çelebinin ve imamı Birgivinin haşiyeleri meşhurdur. Tenkih ve bunun şerhi Tevdih üsul kitapları çok kıymetlidir. 1349 da Buharada vefat etti. Hasen bin Muhammed Çelebi, molla Fenari neslinden olup, 1480 de vefat etmiştir.

300 —
SAİDEDDİN-İ FERGANİ: Muhammed bin Ahmed, Sôfiyyei aliyyeden ve fıkıh âlimlerindendir. Necibeddin Ali Şiraziden, bu da Şihabüddini Sühreverdiden ve Sadreddini Koneviden feyiz aldı. 1299 senesinde vefat etti. Füsusu şerh etmiştir. Menahic-ülibad fıkıh kitabını dört mezhebe göre farisi yazmıştır. 1988 senesinde, Hakikat Kitabevi tarafından, ofset baskısı yapılarak neşir edilmiştir.

301 —
SANANİ: Abdullah bin İsa, Yemen âlimlerindendir. Seyf-ül-hindi fiibaneti tarikatiş-şeyhinnecdi kitabında vehhabileri red etmektedir. Bu kitabı 1803 senesinde yazmıştır.

302 — SEDİDEDDİN-İ KAŞGARİ
: Muhammed, 1305 de vefat etti. Münye-tül-musalli fıkıh kitabı meşhurdur.

303 — SEMHUDİ
: Nurüddin Ali bin Abdullah, 1440 da Mısır’da doğup, 1506 da Medine’de vefat etti. Şafiidir. Şeriflerdendir. Mescidi Nebinin tamiri, kütüphane inşası ile uğraştı. Çok kitap yazdı. Hülasa-tül-vefa ve Cevahir-ul-akteyn kitaplarını okuyan, İbni Teymiyye’nin ve Vehhabilerin bozuk yola sapmış olduklarını iyi anlar.

304 — SENAULLAH-İ PANİ-PÜTİ
: Muhammed Senaullah, Şeyh Celali kebiri Çeştinin onikinci torunudur. Hazret-i Osman bin Affan soyundandır. 1730 da Hindistan’da Pani-püt şehrinde doğdu. Yedi yaşında Kur'an-ı kerimi ezberledi. Nakli ve akli ilimlerde ihtisas kazandı. Delhiye giderek Şah Veliyyullahi Dehleviden hadis ilminde kemale geldi. Önce mevlana Muhammed Abidi Semaninin, bundan sonra, Mazheri Can-ı Cananın teveccühleri ile büyük Veli oldu. Sonra, vatanına gidip, ölünceye kadar kadılık ile hizmet etti. 1810 da Pani-püt şehrinde vefat etti. Otuzdan fazla kitap yazmıştır. Tefsirii Mazherisi arabidir. 1964 senesinde Delhi’de basılmıştır. On cilttir. Büyük fıkıh kitabı ve İrşad-üt-talibin tasavvuf kitabı da çok kıymetlidir. Kıyamet ve Ahiret kitabı, 290. sayfaya bakınız! Farisi Ma-la-büdde fıkıh kitabı 1989 da Hakikat Kitabevi tarafından da bastırılmıştır. İbn-ül-hüda adı ile meşhur oldu. Mazheri Can-ı Canan buyurdu ki, Kıyamet günü, bana, ne getirdin denilince, Sena-ullah-ı panipütiyi getirdim, diyeceğim.

305 — SERAHSİ
: Şems-ül-eimme Ebu Bekr Muhammed bin Ahmed, Türkistan’daki İslam âlimlerindendir. 1090 da vefat etti. On sene hapiste kaldı. Hapiste iken yazdığı Usul kitabı ve Camii kebir ve Camii sagir ve Siyeri kebir, Muhtasar-ı Tahavi şerhleri ve Mebsut adındaki Kafi şerhi ve Muhit kitapları meşhurdur.

306 —
SEYFEDDİN-İ FARUKİ: Muhammed Masum-i Farukinin altı oğlu da kemale gelmiş, vilayet-i hassai Muhammediyyeye kavuşmakla şereflenmişlerdir. Bunlardan Muhammed Seyfeddin, tasavvuf bilgilerinin mütehassısı idi. Muhyis-sünne adı ile meşhur oldu. 1639 senesinde Serhend şehrinde doğup, 1684 de orada vefat etti. Mübarek babasının türbesinin birkaçyüz metre cenubundaki büyük türbededir. Çok kerametleri görüldü. Açlık çekmeye lüzum yoktur. Açlık ve nefisle mücahede harika ve kerameti arttırır. Evliyanın sohbeti ise, kalbe zikir etmeyi yerleştirir. Sünnete tâbi olmayı kolaylaştırır buyururdu. Her saat emri maruf yapardı. Bindörtyüz Veli yetiştirdi. Mektubat-ı Seyfiyye adındaki kitabı, 1913 de Haydarabad’da basılmıştır. İçinde yüzdoksan mektup vardır.

307 —
SEYYİD ABDURRAHMAN: Zebid müftisi idi. Vehhabileri red eden kitabı meşhurdur.

308 —
SEYYİD ŞERİF-İ CÜRCANİ: Ali bin Muhammed Cürcani, 1339 da Cürcanda doğup, 1413 de Şirazda vefat etti. Hanefi âlimlerindendir. Alaeddin-i Attar hazretlerinin sohbetinde bulundu. Çok kitap yazdı.

309 —
SEYYİDET NEFİSE: Hazret-i Hasenin oğlu Zeydin oğlu Hasenin kızıdır. Hicri 145 de Mekke’de doğup, Medine’de ikamet, Mısır’a hicret edip, 208 [m. 823] senesinde Mısır’da vefat etti. İshak bin Cafer Sadıkın zevcesi idi. Veli idi. Çok kerameti görüldü. Buna nezr olunarak yapılan dua kabul olunmaktadır.

310 — SİCSTANİ
: Hafız Ebu Davud Süleyman bin Eşas, hadis âlimlerindendir. Hanbeli mezhebindendir. 817 de doğup, 888 de Basra’da vefat etti. Sünen ve Delail-ün-nübüvve kitapları meşhurdur.

311 —
SÜFYAN-I SEVRİ: Ebu Abdullah bin Said, büyük İslam âlimlerindendir. Müctehid idi. Mezhebi zamanla unutuldu. Hicri 95 senesinde Kufe’de doğup, 161 [m. 778] de Basra’da vefat etti. Cüneydi Bağdadi bunun mezhebinde idi.

312 —
SÜLEMİ: Ebu Abdurrahman Muhammed bin Hüseyin, Nişapurludur. 1021 de vefat etti. Tefsir, hadis ve tasavvuf âlimidir. Tabakati sôfiyyesi ve Hakayık tefsiri meşhurdur. Hal tercümesi Nefehatda yazılıdır. Temhid kitabının sahibi olan Ebu Şekur Muhammed Ebu Bekr Sülemi başkadır.

313 —
SÜLEYMAN BİN ABDULVEHHAB: Ehl-i sünnet âlimlerinden idi. Kardeşi Mehmedin kitaplarına reddiyyeler yazdı.

314 —
SÜLEYMAN BİN CEZA: Birçok kitaptan ve en çok hüccet-ül-İslam İmam-ı Gazalinin kitaplarından toplayarak hazırladığı Ey oğul ilmi hal kitabını 1552 senesinde yazmıştır. Çok kıymetlidir. Hakikat Kitabevi tarafından İslam Ahlakı kitabının üçüncü kısmı olarak çeşitli baskıları yapılmıştır. Yanlış olarak Huccet-ül-İslam adı ile de sık sık basılmaktadır.

315 —
SÜLEYMAN ÇELEBİ: Süleyman bin Ivez paşa bin Mahmud, meşhur türkce mevlidin yazarıdır. Mevlidin asıl adı Vesile-tün-necatdır. Süleyman Çelebi 1398 senesinde Bursada vefat etti. Çekirgededir.

316 —
SÜUD: Süud bin Abdulaziz, iki kimsedir. Birincisi Süudi Arabistan’ın üçüncü meliki olup, 1802 de idareyi ele aldı. Çok Müslüman kanı döktü. 1816 da öldü. İkincisi, yirminci melikidir. 1953 de hükümet reisi oldu. Ehl-i sünnete işkence yaptı. Zevk ve sefaya daldı. 1964 de tahttan indirildi. Yunanistana gidip, Atina’da içkili, kadınlı kötü hayat geçirdi. 1968 de orada öldü. Yerine kardeşi, ellisekiz yaşındaki Faysal getirildi.

317 — SÜVEYDİ
: Muhammed Emin bin Şeyh Ali, Şafii fıkıh âlimlerinden ve Halidi Bağdadinin talebelerindendir. 1830 da hacdan dönerken Necdde Büreyde şehrinde vefat etti. Çok kitap yazdı. El-cevahir vel-yevakit fi marifetil-kıbleti vel-mevakit ve Behce-tül-merdıyye fi ihtisaril-tuhfe-tilisna aşeriyye kitapları çok kıymetlidir.

318 —
SÜVEYDİ: Şeyh Ali bin Muhammed, Şafii âlimlerindendir. Bağdat’ta doğup, 1821 senesinde Şam’da vefat etti. Reddü alelimamiyye kitabı çok kıymetlidir.

319 —
SÜVEYDİ: Abdullah bin Hüseyin Bağdadi, Şafii fıkıh âlimidir. 1692 de doğup, 1760 da vefat etti. Nadir şah tarafından hazırlanan mecliste, yetmiş şii âlimi ile münazara edip, aldandıklarını hepsine tasdik ettirdi. O meclisteki konuşmaları Huceci katıyye kitabında yazmıştır. Arabca olup, 1905 ve 1981 senelerinde Mısır’da ve İstanbul'da bastırılmıştır. Yine kendisi tarafından Türkceye tercüme edilmiş olup, bu tercüme 1908 de Mısır’da ve Hak Sözün Vesikaları ismi ile İstanbul'da Hakikat Kitabevi tarafından bastırılmıştır. Nadir şah, 1735 de İran şahı oldu. 1747 de vefat etti.

320 —
SÜYUTİ: Celaleddin Abdurrahman bin Muhammed, şafii âlimlerinin büyüklerindendir. Hadis imamı, müctehid idi. 1445 de Mısır’da doğup, 1505 de orada vefat etti. Her biri çok kıymetli olan, beşyüzden fazla kitap yazdı. Çoğu Mısır’da ve Avrupa’da ve İstanbul'da basıldı. Daha yirmiiki yaşında iken, Celaleddin Muhammed bin Ahmed Mehallinin İsra suresine kadar yaptığı ve hicri 864 de vefat edince, yarıda bıraktığı tefsiri tamamladı. Bunun için Celaleyn tefsiri denildi. Ahmed Savinin bu tefsire haşiyesi meşhurdur. Almanca Meyer Lexikon adındaki kitapta, Yorulmadan, yılmadan yazan Süyutinin üçyüzden fazla eseri vardır diyor. Yetim olarak büyüdü. Sekiz yaşında hafız oldu. Tefsir, hadis, fıkıh, nahv, meani, beyan, bedi ve lügat ilimlerinde mütehassıs oldu. Şam’a, Hicaz’a, Yemen’e, Hindistan’a, Fas’a gitti.