Ahkâm-ı İslâmiyye

Sual: Ahkâm-ı İslâmiyye ve farz ne demektir farzın çeşitleri var mıdır?
Cevap: İslâm dininin bildirdiği emirlere ve yasaklara (Ahkâm-ı İslâmiyye) veya (İslâmiyet) denir. Ahkâm-ı İslâmiyye sekizdir: Farz, vacib, sünnet, müstehab, mubah, haram, mekruh, müfsid.
Farz odur ki, onu Allahü azîm-üş-şân buyurmuş ola. Ve buyurduğu şüphesiz delil ile, belli olmuş ola. Yani âyet-i kerimeden açıkça anlaşılmış ola. İnanmayan, ehemmiyet vermeyen kâfir ola. İman, Kur’ân, abdest almak, namaz kılmak, oruç tutmak, zekât vermek, hacca gitmek, cünüplükten gusül etmek [yani boy abdesti almak] gibi.

Farz dahi üç nev’dir: Farz-ı dâim, farz-ı muvakkat, farz-ı alel-kifâye. Farz-ı daim (âmentü billâhi)yi sonuna kadar ezberleyip ve manasını bilip ve inanıp, daimi itikat etmeğe derler. Farz-ı muvakkat, amelin vakti geldikte, işlediğimiz farz olan amellere derler. Beş vakit namaz kılmak ve Ramazan-ı şerif ayında oruç tutmak ve sanatına ve ticaretine lâzım olan din ve fen bilgilerini öğrenmek gibi. Farz-ı alel-kifâye, onu, elli kişiden veya yüz kişiden biri işlese, sairlerden sakıt olur. Verilen selâmın cevabını söylemek gibi. Ve cenaze namazı kılmak ve cenazeyi gasletmek gibi, sarf ve nahv okumak ve hâfız olmak ve vücuh ilmini öğrenmek ve sanatına, ticaretine lâzım olandan ziyade din ve fen bilgilerini öğrenmek gibi. Ve dahi, bir farz içinde, beş farz vardır. Bu farzlar, ilm-i farz, amel-i farz, miktar-ı farz, itikad-ı farz, ihlâs-ı farz, inkâr-ı farzdır. İnkâr-ı farz küfürdür. (İslâm Ahlâkı s. 205)

Osman Ünlü’nün Türkiye gazetesinde bugün yayımlanan makalesi için tıklayınız...