Çok gülmek
Sual: Çok gülmenin mahzuru var mıdır?
CEVAP
Tebessüm etmek, güler yüzlü olmak çok iyidir. Kahkahayla gülmek mekruhtur. Birkaç hadis-i şerif meali:
(Eğer Cennet ve Cehennemi görseydiniz, az güler çok ağlardınız.) [Müslim]
(Eğer benim bildiklerimi bilseydiniz, az güler çok ağlardınız.) [Buhari]
(Çok gülmek kalbi öldürür ve müminin değerini düşürür.) [Tirmizi]
(Allahü teâlânın kendinden razı olup olmadığını bilmeden kahkahayla gülene şaşılır.) [E. Nuaym]
(Mescidde gülmek, kabirde karanlıktır.) [Deylemi]
Bir âyet-i kerime meali:
(Az gülsünler, çok ağlasınlar!) [Tevbe 82]
Resulullah, Hazret-i Mikail’in gülmeyişinin sebebini Hazret-i Cebrail’e sual eder. O da,(Cehennem yaratıldığından beri hiç gülmemiştir) cevabını verir. (İ. Ahmed)
Çok gülenin heybeti azalır, çok şaka yapan hafife alınır. (Hazret-i Ömer)
Ömrümde bir defa güldüm, ona da pişmanım. (İmam-ı a'zam)
Dört şey, mümini gülmekten alıkoymalıdır: Âhiret işleri, geçim derdi, günahların verdiği sıkıntı, musibetlerden gelen elem. (Yahya bin Muaz)
Hasan-ı Basri hazretleri de, kahkaha ile gülen bir gence, (Oğlum, Sıratı mı geçtin veya Cennete gideceğine dair bir garantin mi var da böyle gülüyorsun?) buyurmuş, O gencin de bir daha boş yere güldüğü görülmemiştir.
Üç şey kalbi katılaştırır:
1- Şaşılacak bir şey olmadan gülmek,
2- Acıkmadan yemek,
3- Lüzumsuz konuşmak.
Şu beş şeyi de düşünen kahkaha ile gülemez:
1- İşlediği günahları düşündükçe, endişe içinde olur, gülemez.
2- Yaptığı iyi amellerin kabul olduğunu bilmeden, gülmesi doğru olmaz.
3- Acaba gelecekte neler yapar, akıbeti nasıl olur diye düşünen kimse, endişe içinde olur.
4- Cennet ve Cehennemden hangisine gideceğini bilmeyenin üzülmesi gerekir.
5- Acaba, Allahü teâlâ kendisinden razı mı, yoksa kendisine dargın mı?
Bunları düşünen, kahkaha ile nasıl gülebilir? (Tenbih-ül-gafilin)
Çok gülmek ayıptır, mahşer için kayıptır.
Hüzünlenmek
Sual: Hüzünlenmenin dindeki yeri nedir?
CEVAP
Hüzün, gam, keder, sıkıntı, üzülme demektir. Bir Müslümana gelen her sıkıntı, her üzüntü günahlarına kefaret olur. Birkaç hadis-i şerif meali şöyledir:
(Dünyada hüznü uzun olanın âhirette rahatı çok olacaktır.) [Müslim]
(Günahları çok olup da, onlara kefaret olacak amelleri olmayan kimsenin müptela olduğu hüzünler, günahlarına kefaret olur.) [İ. Ahmed]
(Dünyadaki musibetler, hastalıklar ve hüzünler [günahlara] karşılık olur.) [İ. Cerir]
(Cenaze namazını kıl, belki bu sana hüzün verir. Hüzünlüler Kıyamette, Allah’ın gölgeliklerinde bulunurlar ve hayra sahip olurlar.) [Hâkim]
(Bir mümine gelen yorgunluk, ağrı, kaygı, hüzün, gam, eza veya onun ayağına batan bir diken bile, günahlarına kefaret olur.) [İ. Hibban]
(Hüzünlü, gönlü kırık kimse, Allah’ın himâyesine girer, her türlü hayra mazhar olur.) [İbni Asakir]
(Kalb veya gözde olan hüzün rahmanîdir, ele ve dile çıkarsa şeytanîdir.) [Ebu Nuaym]
(Hüzünlü kimse, Kıyamette Arş’ın gölgesinde bulunacak ve her hayra mazhar olacaktır.) [Hâkim]
(Kıraati en güzel olan, Kur’anı hüzünlü okuyandır.) [Taberanî]
Resulullah, (Hüzünlü olmak, kalbin anahtarıdır) buyurunca, (Hüzün nasıl elde edilir?) diye soruldu, (Aç ve susuz kalmakla) diye cevap verdi. (Taberanî)
Demek ki, oruçlu olmak da hüzne sebep oluyor. Hüznü gerektirecek işleri aramalıdır.