Sual: Bayanlar altın ve gümüş eşya kullanabilir mi?
CEVAP
Bayanların da altın veya gümüş eşya kullanmaları caiz değildir, tahrimen mekruhtur. Bayanlar altın ve gümüş takı takabilirler, yani bilezik, küpe, kolye, yüzük takabilirler; fakat altın veya gümüş eşya kullanamazlar. Mesela altın veya gümüş kaşık çatal, bıçak da kullanamazlar.
Sual: Gümüş kabı madenlerle kaplatıp kullanmak caiz mi?
CEVAP
Hayır.
Sual: Gümüş çay tabağı kullanmak caiz mi?
CEVAP
Hayır.
Sual: Bir hoca, (Altını süs için kullanmak haram, fakat eşya, alet olarak kullanmak caizdir) diyerek, saatinin altından zincirini gösterdi. Altın eşya kullanmak caiz midir?
CEVAP
Altın ve gümüş kap ile yiyip içmek ve her türlü kullanmak caiz değildir. Altın ve gümüş kaşık, saat, kalem, bıçak ve benzeri şeyleri kullanmak da, böyle caiz değildir. Altın ile gümüşü süs olarak takmak yalnız kadınlara helaldir. Erkeklere ise haram olup, yalnız gümüş yüzük ve köstekli cep saatinin zincirinin gümüşten olması caizdir. Altından olursa haramdır. (Redd-ül Muhtar)
Sual: Gümüş kapla sunulan şekeri almak caiz midir?
CEVAP
Gümüş kabı bizzat kullanmak caiz olmaz. Ancak şekeri almakla gümüş bizzat kullanılmadığı için mahzuru yoktur.
Sual: Altın veya gümüş duvar saati kullanmak caiz mi?
CEVAP
Evet caizdir.
Sual: Altın veya gümüş kol saati kullanmak caiz mi?
CEVAP
Caiz değildir.
Sual: Gümüş bıçakla yağı ekmeğe sürmek caiz mi?
CEVAP
Yağı gümüş bıçakla ekmeğe sürmek ve bu ekmeği eli ile yemek caizdir. Gümüş bıçağa yağ sürüp bıçağı yalamak caiz olmaz.
Sual: Gümüş çay kaşığı kullanmak caiz mi?
CEVAP
Gümüş çay kaşığı ile çay karıştırmak caizdir. Fakat gümüş çay kaşığı ile veya gümüş kaşıkla yiyip içmek, yani ağza götürmek caiz olmaz.
Sual: Gümüş kalem kullanmak caiz midir?
CEVAP
Caiz değildir.
Sual: Mevlidde, gümüş kaptan avuca gül suyu serpip, avucu yüze, elbiseye sürmek caiz midir?
CEVAP
Caiz değildir.
Sual: Ağza altından diş yaptırılır mı?
CEVAP
Yaptırılır. Mahzuru olmaz.
Sual: Erkeklere altın haramdır. Fakat sıkıntıyı gidermek için bir Reşat altın alıp cebine koymak veya atletine falan dikmek caiz midir?
CEVAP
Evet caizdir. Faydalı olduğunu âlimler bildirmektedir.
Sual: Yeni doğmuş bebeğe altın künye takmak haram mıdır?
CEVAP
Hem lüzumsuz, hem de faydasızdır, caiz de değildir. Fakat Mâşallah yazılı altını, bebeğin yastığına veya beşiğine dikmek faydalı olur.
Altın rozet
Sual: Erkeklere, altın rozet takmak caiz mi?
CEVAP
Hayır. Gümüş rozet caizdir.
12 ayar altın
Sual: (14 ayardan aşağısı altın değildir) deniyor. Yarısından fazlası altın olursa altın sayılmıyor mu?
CEVAP
Has altının ayarı 24’tür. Yarısından yani, 12 ayardan fazlası altın sayılıyor. 14 ayardan aşağısına altın denmemesi, piyasada mesela 13 ayar altın bulunmadığı içindir. 12 ayar bulunuyor. Onun için öyle denmiş olabilir. Yoksa 12,5 ayar bile olsa altındır. İpek pamuk karışımı elbiseler var. Onların da yarısından fazlası ipek ise, erkeğe haram oluyor, azı ipek ise mekruh oluyor.
Altın kaplama
Sual: Altın suyuna batırılmış saat veya başka eşyayı kullanmak caiz midir?
CEVAP
Yaldız şeklinde çok ince ve yerinden ayrılamayacak şekilde yapılmış, altın veya gümüş kaplı eşyayı ve kapları kullanmak caizdir. (Seadet-i Ebediyye)
Altın ve gümüş kap kullanmak
Sual: Altından veya gümüşten imal edilmiş tas ve tabakların kullanılmasında bir mahzur var mıdır?
Cevap: Kadın ve erkeğin altın ve gümüş kap ile yemesi, içmesi, her türlü kullanması tahrimen mekruhtur. Altın ve gümüş kaşık, saat, kalem, abdest ibriği, bıçak, sandalye ve benzeri şeyleri kullanmaları da böyledir. Bunları kendi bedeni için kullanmayıp, başka yerde kullanmaları caiz olur. Mesela yağı, balı gümüş bıçakla ekmeğe sürmek ve bu ekmeği eli ile yemek caizdir. Altın kaptaki ilacı başına dökmek haramdır. Fakat, buradan eline döküp, elindekini başına sürmek caizdir. Fakat, suyu ve ilacı kullanmak için, önceden bu kaplara koymak caiz değildir. Gümüş tastan çorbayı tahta kaşıkla alıp yemek caiz olmaz. Çünkü tas, zaten kaşıkla kullanılır. Gümüş tüpteki merhemi ele sıkıp, el ile başa sürmek de böyledir. İbrikteki suyu ele döküp, yüzü yıkamak da böyledir. Mevlitlerde, gümüş kaptan avuca gül suyu serpip, avucu yüze, elbiseye sürmek de, böyle caiz değildir.
Sual: Altından ve gümüşten yapılmış olan her türlü süs eşyasını, kadınların kullanmasında bir mahzur var mıdır?
Cevap: Altın ile gümüşü süs olarak takmak yalnız kadınlara helaldir. Fakat, bunları mesela, parmağındaki yüzüğünü mahrem olmayan erkeklere göstermeleri haramdır.
Altın yüzük, fakirlere mi yasaktır
Sual: Bazı kimseler; “Eshâb yani ilk Müslümanlar fakir oldukları için, kendilerine altın yüzük takmaları yasak edildi. Zengin olanların takması ise caizdir” demektedirler. Böyle bir şey var mıdır, bu sözler doğru mudur?
Cevap: Böyle söyleyenlerin bu sözleri, hiçbir esasa, delile, kaynağa dayanmamaktadır. Resûlullah efendimiz, erkeklere altın yüzüğü yasak ederken, sebebini de bildirmiştir. Fakirlere değil, her erkeğe yasak etti. Yalnız fakirlere haram olsaydı, fakir kadınlara da haram olurdu. Bundan başka, yalnız altını değil, çok ucuz olan başka madenlerden yüzük takmayı da yasak etmiştir. Şunu da bildirelim ki, gümüşten başka yüzüklerin erkeklere yasak edilmesi, Medine’de iken oldu. Eshâb-ı kiramın fakir olduklarını bildiren haberler ise, hicretten önce Mekke’de iken idi. Bedir gazasında bulunan üçyüzden fazla Sahabiden altmış dört adedi Muhacir olduğuna göre, Mekke’de imana gelenlerin sayısı yüzden azdı. Medineli Ensarın fakir olanları ile Muhacirlerin fakirleri, Mescid-i nebî yanındaki Soffa denilen büyük çardak altında yaşarlar, ilim öğrenmek ve öğretmekle uğraşırlar, ömürlerinin çoğu Resûlullah efendimizle birlikte cihad etmekle geçerdi. Bunlara Eshâb-ı soffa denirdi. Sayıları değişirdi. Çok zaman yetmiş kişi olurdu. Çoğu şehit oldu. Bunlardan başka bütün Eshâb zengin idi. İçlerinde çok zengin olanları az değildi. Bostân kitabında deniyor ki:
“Zübeyr bin Avvâm hazretleri ölünce, mirasçılarının her birine kırkbin dirhem gümüş kaldı. Abdurrahman bin Avf hazretleri, hastalığında boşamış olduğu hanımına, mirasının yirmidörtte birinin verilmesini söylemişti. Buna seksenüçbin altın verildi. Hazret-i Talha’nın günlük geliri, bin altın idi.”
Bunların üçü de Cennetle müjdelenmişti. Hazret-i Osman’ın servetinin hesabı bilinemedi. Zekât, ganimet ve ticaret sebebi ile Medine’de fakir kimse kalmadı. Altın yüzüğün yasak edilmesini fakirliğe bağlamak isteyenlerin pek çürük ipe sarılmakta oldukları meydandadır. Dört mezhepte de haram olan bir şeyin haram olduğuna inanmak lazımdır. Bulunduğu mezhebin haram dediğini değiştirmeye kalkışarak, âyet-i kerimelere veya hadis-i şeriflere başka mana verenin mezhepsiz olduğu anlaşılır. Mezhepsiz olan da, ya sapık veya kâfir olur.
Sual: Gümüş tas veya tabaktan, bir şey yenip, içilebilir mi?
Cevap: Gümüş tastan çorbayı tahta kaşıkla alıp yemek caiz olmaz. Çünkü tas, zaten kaşıkla kullanılır.