Sual: Yolculuğa çıkarken neler yapmak gerekir?
CEVAP
Tavsiye edilenlerden bazıları şöyledir: Yolculuğa çıkarken iki rekât namaz kılmalı! Kazaya kalmış namazı varsa, kaza kılmalı! Çünkü kaza borcu varken, nâfile kılmak ahmaklıktır.
(Bey ve Şir’a risalesi)Bir hadis-i şerif meali:
(Evinden çıkarken iki rekât namaz kılan, dışarıdan gelecek her çeşit beladan korunur. Evine girince iki rekât namaz kılan da, içteki kötülüklerden korunmuş olur.) [Beyheki]
Büyüklerimiz şöyle bildirmiştir: Sefere çıkarken yedi Âyet-el-kürsi oku! Öne, arkaya, aşağıya, yukarıya, sağa ve sola üfür, bir tanesini de yut, sonra Kelime-i tevhid söyle!
Birkaç hadis-i şerif meali şöyledir:
(Evinden çıkarken Âyet-el kürsi okuyana, yetmiş melek, evine dönünceye kadar dua ve istigfar eder.) [Ey Oğul İlmihâli]
(Bir kimse, sefere çıkarken 11 kere İhlâs okusa, Allahü teâlâ, seferden dönünceye kadar onun evini muhafaza eder.) [İ. Neccar]
(Evinden çıkarken "Bismillahi, tevekkeltü alellah, Lâ havle ve lâ kuvvete illâ billah" diyen, tehlikelerden korunur, şeytan ondan uzaklaşır.)[Tirmizî]
Zahid Ebül-Hasen-i Gazvî hazretleri,
(Yolculuğa çıkarken, Li ilafi’yi [Kureyş sûresini]
okuyan, bütün kötülüklerden emin olur) buyurdu. (Şir’a)
Sual: Ticaret, hac, ziyaret, ilim tahsili gibi sebeplerle yolculuğa çıkarken neler yapmak gerekir?
CEVAP
İlim tahsili için yolculuk yapılıyorsa, öğrenilecek ilim de vacip olan ilim ise, yolculuk da vacip olur. Öğrenilecek ilim nafile cinsinden ise yolculuk da nafile olur. Vacip olan ilmi öğrenmek için yolculuğa çıkmak çok faziletlidir. Hadis-i şerifte buyuruldu ki:
(İlim talebi için evinden çıkan, evine dönünceye kadar Allah yolundadır.) [Tirmizi]
Bir kimse, dünya ve ahiret saadetine sebep olacak bir cümleyi öğrenmek için Van’dan İstanbul’a gelse, yolculuğu boşa gitmez. Evine dönünceye kadar Allah yolundadır. Bişr-i Hafi hazretleri, (Seyahat edin ki, geçiminiz kolaylaşsın ve güzel olsun. Akan su temiz olur, duran su kirlenir) buyurdu.
Hac, cihad gibi ibadet maksadıyla da yolculuğa çıkılır. Evliyanın kabirlerini ziyaret etmek de sevaptır. Yolculukta salih âlimler ziyaret edilir. Çünkü salihlerin yüzüne bakmak ibadettir. İnsan, kötü bir muhitte bulunursa, gün geçtikçe ahlakı bozulur. Kötülerden uzak olmak için yolculuk etmek güzeldir.
Peygamber sünnetidir. İyi insanların bulunduğu mahalleye veya şehre gitmek de iyidir. Geçim sıkıntısı çekilen bir yerden, işleri daha kolay bir yere gitmekte de mahzur yoktur. Ana babaya asi olarak yola çıkmak doğru değildir.
Yolculuğa çıkan, sadaka vermeli. Sefere çıkmadan önce mümkünse, vadesi gelmiş borçları ödemeli, kul hakkı kalmaması için helalleşmeli, dualar almalı. Hadis-i şerifte buyuruldu ki:
(Sizden biriniz yolculuğa çıkmak isteyince, arkadaşlarıyla vedalaşıp dualarını alsın! Çünkü Allahü teâlâ, onların duasında onun için bereket yaratır.) [Deylemî, Harâitî]
Böylece yakınların duasını aldıktan sonra erken yola çıkmalıdır. Hadis-i şerifte buyuruldu ki:
(Allah’ım, erken işine giden ümmetimin işlerini bereketli kıl!) [Bezzar]
Bilhassa uzun yolculuklarda, büyüklerimizden izin alma imkânı yoksa istihare yapmalı.
Misafirliğe eli boş gitmemeli. Bir yere boş gitmek, değirmene buğdaysız gitmeye benzetilmiştir. Hediye az da olsa, bir kıymeti olur. ("Çam sakızı, çoban armağanı" cinsinden bir şey götürmeli) denmiştir. Kendi evimize de, eli boş dönmemeliyiz. Bir hadis-i şerif meali şöyledir:
(Seferden dönerken, çoluk çocuğunuza, faydalı bir taş da olsa, hediye getirin!) [İbni Asakir]
Hediye, sevgiyi artırır. İki hadis-i şerif meali şöyledir:
(Hediyeleşmek sevgiyi artırır.) [Taberanî]
(Hediye dostluğu artırır, kırgınlığı giderir.) [Ebu Nuaym]
Vasıtalara binerken
Sual: Otobüs, tren, uçak, gemi gibi bir vasıtaya binince hangi duaları okumalıdır?
CEVAP
Şu duaları okumalıdır:
1- Âyet-el kürsi’yi okumalıdır. Âyet-el kürsi, âyetlerin seyyididir, efendisidir. Onu okuyandan şeytan kaçar, melekler o kişinin kazadan beladan korunması için dua ederler.
2- (Bismillâhillezi lâ yedurru ma’asmihi şey’ün fil erdı ve lâ fissemâi ve hüves-semî’ul alîm) duasını üç kere okuyan her türlü kazadan beladan ve nazar değmesinden emin olur.
3- Hud suresinin 41. âyet-i kerimesini okumalı. Bir hadis-i şerif meali şöyledir:
(Gemiye binince, Besmeleyle, Hud suresinin 41. âyetini okuyan, boğulmaktan emin olur.) [Taberani]
Hud suresi 41. âyeti, Mushafta 225. sayfanın ortasında,
(Bismillahi mecrâhâ...) diye başlayan âyet-i kerimedir.
225. sayfa için tıklayınız.Bu âyet-i kerimeyi, [otobüs, tren, uçak gibi] her vasıtaya binerken okuyan kazadan, beladan emin olur. Yine bir hadis-i şerifte, gemiye binince, Zümer suresinin 67. âyet-i kerimesini okuyanın boğulmaktan emin olacağı
bildirilmiştir.
(Kurtubi)Zümer suresi 67. âyeti de, Mushafta 464. sayfanın sonundaki,
(ve mâ kaderû...) diye başlayan âyet-i kerimedir.
464. sayfa için tıklayınız.
Sual: Dedem bana "Sefere çıkarken yedi âyet-el-kürsi oku! Öne, arkaya, aşağıya, yukarıya, sağa ve sola üfür, bir tanesini de yut, sonra Kelime-i tevhid söyle!" dedi. Böyle yapmamda mahzur var mıdır?
CEVAP
Mahzuru yoktur, çok iyi olur.
Sual: Seferden gece eve haber vermeden dönmek mekruh mu?
CEVAP
Evet.
Sual: Seferden gece dönen, evin zilini çalsa, haber yerine geçer mi?
CEVAP
Telefon veya biri ile haber göndermek lazımdır.
