Sual: Tuvalet adabı nelerdir?
CEVAP
1- Tuvalete girerken Euzü Besmele çekilip, (Allahümme innî eûzü bike minel hubsi vel habâis) duası okunur.
2- Tuvalete girerken elinde, Allahü teâlânın ismi ve Kur’an-ı kerim yazılı bir şey bulunmamalı. Cepte veya kapalı olursa mahzuru olmaz. Boynunda Allah yazılı kolye bulunmamalı. Varsa bluz içine koymalı.
3- Tuvalete uygun şekilde kaplanmış muskayla girmek caizdir.
4- Tuvalete sol ayakla girip, sağ ayakla çıkmalı.
5- Tuvaletten çıkınca, (Elhamdülillâhillezî ezhebe anil eza ve âfâni) duası okunmalı.
6- Tuvalette konuşmamalı, çok oturmamalı, gazete falan okumamalı, şarkı söylememeli, sigara içmemeli, sakız çiğnememelidir.
7- Tuvalette zikredilmez, selam verenin selamı alınmaz. Aksıran ise, kalbinden Elhamdülillah der.
8- Tuvalette abdest bozarken, önü ve arkayı kıbleye getirmemeli. Sola doğru meyletmeli.
9- İstincadan, yani taharetlendikten sonra hemen örtünmeli.
10- Sol el ile taharetlenmeli. Sol elinde, istincaya mâni bir özür varsa, sağ elle istinca yapmasında kerahat yoktur.
11- Pisliği parmakla alıp eli yıkamalı. En sonunda kalan pislik varsa onu da su ile yıkamalı.
12- Erkekler, istinca yaparken, arkadan öne doğru, kadınlar ise önden arkaya doğru yıkamalı. Böylece ön avret yerine pislik bulaştırılmadığı gibi, tahrik edilerek şehvete de sebep olunmaz.
13- Taharetlendikten sonra, bezle kurulanmalı. Bez yoksa tuvalet kâğıdıyla da kurulanmak caiz olur. Bu kâğıtlar o maksatla imal edilmiştir. Başka kâğıtları kullanmak mekruh olur.
14- İstincadan, yani temizlendikten sonra iç çamaşırına bir miktar su serpmeli. Böylece, çamaşırında yaşlık görünce idrar sanmamalı, bu benim döktüğüm su diyerek vesveseye kapılmamalı.
15- Temizlendikten sonra, erkekler istibra yapmalı. Kadınlar istibra yapmaz. İstibra idrar kanalında idrar bırakmamaktır. İstibra, yürüyerek, öksürerek veya sol tarafa yatarak yapılır.
16- İstibra yapılmadan tuvaletten çıkılırsa, idrarın çıkma ve çamaşıra bulaşma ihtimali olacağından, tuvaletten çıkmadan önce idrar deliğine, arpa büyüklüğünde bir pamuk konularak idrarın dışarı çıkması önlenmeli.
17- İstibra yapılarak idrar kalmadığının anlaşılmasına, kalbin mutmain olmasına istinka denir. İstinkadan sonra, artık abdest alınabilir.
18- Avret yerine ve necasete bakmamalı, tuvalete sümkürmemeli, tükürmemeli.
19- Zaruretsiz ayakta idrar yapmamalı. Tuvalette elbiseye idrar sıçratmamalı. Bunun için mümkünse, ayrı bir pijama, eşofman kullanılmalıdır. Tuvalete özel pijama ile ve başı örtülü olarak girmek müstehabdır.
20- Tuvaletten çıkınca elleri yıkamalı.
21- Hiçbir suya, cami duvarına, mezarlığa ve yola abdest bozmamalıdır.
22- Su bulunmazsa, taş ve benzerleriyle taharetlenmek, de su yerine geçer.
Sual: Tuvalet için ayrı bir kıyafet kullanmak iyi olur mu?
CEVAP
Evet, iyi olur. Helâ için ayrı bir kıyafet giyinmek ve başı örtülü olmak müstehabdır. (Seadet-i Ebediyye)
Sual: Klozeti kullanmam daha rahat oluyor. Normal tuvalet yerine klozeti kullanmak uygun mudur?
CEVAP
Rahat taharet alınabiliyorsa, üstümüze necaset sıçratılmıyorsa mahzuru olmaz. Ancak, alaturka denilen normal tuvaleti kullanmak, tıbbi yönden de çok faydalıdır. Necaset kolay temizlenir, üste pislik sıçrama durumu daha azdır. Necaset tam boşaldığı için, idrar kesesi ve bağırsaklar rahat eder, necaset geçtiği yollarda kalmaz, dışarı çıkar. İdrar yolları, kalın bağırsak gibi organlardaki hastalıkların Müslümanlarda neden çok az olduğunu araştıran yabancı tıp adamları, sebebinin klozet kullanmadıklarından dolayı olduğunu tespit etmişlerdir.
Özellikle prostat, idrar yolları hastalıkları, erkekler için çok sıkıntı verici, aile saadetini etkileyen hastalıklardır. Ayakta da idrar yapmamalı ve sağlığa en uygun olan yolu seçmeli.
Sual: Hiçbir suya abdest bozmamalı deniyor, klozet içindeki sular da, buna dahil midir?
CEVAP
Hayır, klozetteki su, buna dahil değildir. Orası zaten abdest bozma yeridir. Abdest bozulması uygun olmayan sular; insan veya hayvanların içtiği, yahut insanların kullandığı sulardır. Bunlar da, ırmak, çay, göl, gölet, havuz ve su birikintileridir.
Sual: Tuvalete erkeklerin de kadınların da başı kapalı girmeleri müstehab mıdır? Kadınlar, eşarp yerine bone ile girse, uygun mudur?
CEVAP
Evet, tuvalete başı kapalı girmek müstehabdır. Kadınlar bone ile girse yeterli olur.
Tuvalete girerken
Sual: Tuvalete girerken, Euzü Besmele çekmeyi unutan kimse, içeri girince çekebilir mi?
CEVAP
Evet, avret yerini açmadan önce çekebilir, çünkü genelde bugünkü tuvaletlerde açıkta pislik olmuyor. Başka kılınacak yer bulunamazsa, zaruret halinde, tuvalette namaz bile kılınır.
Tuvalete girerken
Sual: Kitaplarda, (Necaset bulunan yere girerken besmele çekmek mekruhtur, fakat tuvalete girerken besmele çekmelidir) deniyor. Tuvalette açıkta necaset yoksa, besmele çekmek mekruh olur mu?
CEVAP
Hayır, mekruh olmaz.
Banyoya girerken
Sual: Klozeti olan banyoya abdest için girerken sağ ayakla, abdest bozmak için girersek sol ayakla girmek gerekiyor. Peki, önce abdest bozup sonra abdest alacaksak, yani her ikisini de yapacaksak hangi ayakla girmek gerekir?
CEVAP
Önce abdest bozacaksak sol ayakla gireriz. Önce abdest alıp sonra abdest bozmak için girilmez. Ya sırf abdest bozmak için girilir veya abdest bozup sonra, abdest almak için girilir.
Ayakta bevletmek
Sual: Bir hadis-i şerifte, Peygamber efendimizin bir kere ayakta bevlettiği bildiriliyor. Âişe validemiz ise, (Resulullah'ın ayakta bevlettiğini hiç görmedim, ayakta bevlettiğini söyleyene inanmayın!) buyuruyor. Bu bir çelişkidir diyerek, bazı zındıklar hadis-i şeriflere saldırıyorlar. Bunun açıklaması nasıldır?
CEVAP
Burada bir tenakuz [çelişki] yoktur. Resulullah efendimizin bir defa ihtiyaçtan dolayı ayakta bevletmesi [idrar yapması] Âişe validemizin sözüne aykırı değildir. Zaten hadis-i şerifte evde değil, bir çöplükte ayakta bevlettiği bildiriliyor. Âişe validemizin bundan haberi olmaması normaldir. Belki de o zaman daha evlenmemişlerdi. (Ben ömrümde Resulullah'ın ayakta bevlettiğini duymadım, görmedim) demesinde bir yanlışlık yoktur.
Biz hadis-i şeriflere göre amel edemeyiz. Mezhebimiz, o hadis-i şeriflerden nasıl hüküm çıkarmışsa öyle hareket ederiz. Âlimlerimizin bazıları, (Ayakta bevletmeyin!) hadis-i şerifine uygun olarak ayakta bevletmeye mekruh demişler, bazıları da, ayakta bevletmeye ruhsat vermişlerdir. Eğer bir özür varsa, ayakta bevletmenin mekruh olmadığını bildirmişlerdir. (Hindiyye, İslam Ahlakı)
Oturup bevletme imkânı yoksa yahut idrar sıçratma tehlikesi yoksa ayakta bevletmek mekruh olmaz. Bazı yerlerde alaturka tuvalet bulunmuyor, hepsi alafrangadır. Pissoir [Pisuar] denilen idrar yapma yerlerinden başka yerler yok. İhtiyaç hâlinde, sıçratmamaya dikkat ederek, böyle yerlerde ayakta bevletmek mekruh olmaz.
Klozet kullanmak
Sual: Yaşlı bir amca, (Klozet Batı’dan gelmiştir. Müslümanın evinde klozet olmaz. Klozete oturanın üstüne necaset bulaşır, necasetli kimse de imam olamaz) diyerek, evinde klozet olan sâlih imamların arkasında namaz kılmıyor. Yaptığı yanlış değil mi?
CEVAP
Elbette yanlıştır. Klozet kullanmak, çatal kaşık kullanmak veya masada yiyip içmek gibi âdettir. İbadette değişiklik değildir. Dinen hiçbir mahzuru yoktur. Özellikle ihtiyarlar, şişmanlar ve hastalar için çok rahattır. Necaset bulaştırmıştır diye klozete oturan sâlih imamın arkasında namaz kılmamak çok yanlıştır. (Üstüne necaset bulaştırır) demek suizan olur. Klozet kullanmadan necaset bulaştıran olabileceği gibi, klozet kullanıp da necasete dikkat eden de olur.
Bir başka husus da, imamın üstünde necaset olsa da veya imam abdestsiz, hattâ kâfir olsa, cemaatin namazı sahih olur. Çünkü cemaat bunları bilemez.
Sual: Bir kimsenin, banyo aldığı, guslettiği yere idrarını yapması dinen mahzurlu mudur?
Cevap: Gusül edilen, banyo yapılan yere bevl, idrar yapmak caiz değildir. Fakat bevl, idrar, akar, gider, toplanmazsa, bunlar caiz olur.