Önce iğneyi kendine
Sual: (Önce iğneyi kendine batır, sonra çuvaldızı başkasına) atasözünün dine aykırı olduğu, çünkü çuvaldızı kendine iğneyi başkasına batırmak gerektiği, hatta iğneyi başkasına hiç batırmamak lazım olduğu söyleniyor. Atasözü dine aykırı olur mu?
CEVAP
Atasözlerimiz, her asırda doğruluğu onaylanarak bugüne kadar gelmiştir. Söyleniş maksadı bilinmeden suçlamak yanlış olur. Atasözleri ve deyimler, genelde görünen anlamından çok farklı olurlar. Bunu bilmeyen kimse, atalarımızı suçlar.
Bu sözün de, dine aykırı yönü yoktur. Çok güzel bir sözdür. Birini incitici bir söz söylemeden önce, bu söz bize söylense tepkimiz ne olur diye düşünmemiz, eğer bunu kendimiz kabul etmezsek, daha ağırını başkasına uygulamanın yanlışlığını anlamamız gerektiği vurgulanıyor. Kendine layık görmediğini, başkasına da layık görmemeli deniyor. Nitekim bir hadis-i şerif meali de şöyledir:
(Kendine layık görmediğini başkasına da layık görmeyen kimse, kâmil imana sahiptir.) [Taberani]
Demek ki, incitici bir şey yapmadan önce, onun daha azı kendimize yapıldığında, nasıl tepki vereceğimizi düşünmemiz gerekiyor. İnsanın, kendisinin hoşlanmadığı bir şeyi, başkasına yapmaması gerekir. Görüldüğü gibi bu atasözü de, dinimize çok uygundur.