A B C D E F G H İ K L M N Ö R S Ş T U Ü V Y Z

- K -

200 — KADİ ADUD: Abdurrahman bin Ahmed Adudüddini İci, 1300 senesinde Şirazda İc kasabasında doğup, Faris vilayetinde kadi [hakim] oldu. 1354 de vefat etti. Mevakıf kitabını seyyid Şerifi Cürcani şerh etti. Hasen Çelebi, Kara Kemal ve Celaleddini Devani ve Abdulhakimi Siyalkuti birer haşiye yaptı. Kendi Mevakıfını kendisi kısaltarak, Cevahir adını vermiştir. Şemseddini Fenari, Cevahiri şerh etti.

201 —
KADİ BEDRÜDDİN MUHAMMED: Kadi Bedrüddin Muhammed bin Abdullah-i Şebli, Trablus’da ve Şam’da Hanefi kadısı idi. 1367 de vefat etti. Akam-ül-mercan ve başka kitapları vardır.

202 —
KADİ HAN: Hasen bin Mensur Fergani, 1196 da vefat etti. Şerhleri ve Haniyye isminde bir fetva kitabı meşhurdur. Hanefi fıkıh âlimidir. Fetavası çok kıymetli olup, Fetavayı Haniyye ve Mecmua-yı Haniyye de denir. 1893 de Mısır’da basılan Fetava-yı Hindiyyenin kenarında basılmıştır. 1973 de ofset yolu ile yeniden basılmıştır.

203 —
KADİ IYAD: Babası Musadır. Malikidir. Hadis âlimidir. 1150 de Merraküş’te vefat etti. Çok kitap yazdı. Meşarik-ul-envar adındaki hadis kitabı ile Şifa kitabı pek kıymetlidir. Çeşitli şerhleri yapılmıştır.

204 —
KADİ-ZADE: Ahmed Emin bin Abdullah, 1783 senesinde vefat etti. Birgivi vasiyetnamesini şerh etti. Amentü şerhi olan Feraid kitabını yazdı. İkisi de çok kıymetlidir.

205 —
KADİ-ZADE: Şemseddin Ahmed bin Mahmud efendi, Osmanlı şeyh-ul-İslamlarının onaltıncısıdır. 1512 de doğup, 1580 senesinde vefat etti. Kabri küçük Karamandadır. Çivi-zadeden ve Ebüssüud efendiden okudu. Hidaye şerhi olan Feth-ul-kadire tekmilesi, Miftah ve Tecrid şerhlerine haşiyeleri çok kıymetlidir. Feth-ul-kadir, Vekalet bahsine kadar olup, sonra Tekmile başlamaktadır. İkisi birlikte sekiz cilt halinde 1900 de Mısır’da basılmış ve 1968 de Beyrut’ta fotokopisi yapılmıştır. Kenarına da, İnaye kitabı ve Sadi Çelebinin buna yaptığı haşiye basılmıştır.

206 —
KARABAŞ EFENDİ: Karabaş Tecvid kitabının sahibi olarak üç kişi vardır. Bunlardan birincisi, Kastamonili şeyh Şaban-ı Veli silsilesinden Ali efendidir. 1685 senesinde vefat etmiştir. İkincisi, Ahmed efendi, Eyyubde Şah sultan türbesinin Eyyub tarafında, Defterdar caddesi üzerindeki türbesindedir. Başvekil Adnan Menderes, Camileri ve türbeleri tamir ederken, bunu da yenilemiştir. Üçüncüsü, Abdurrahman Karabaş efendidir. Karagümrükte Karabaş mescidini yaptırdı. 1534 senesinde vefat etti. Mihrabı önündeki türbesindedir. Bu mescid yanında, Öküz Mehmed paşa camii vardı. Cami yapılırken, taş taşıyan arabanın öküzü sakatlanınca, paşa yerine girip arabayı çektiği için, bu isimle şeref duymuştur. Birinci Ahmed hanın Sadr-ı a’zamı idi. 1620 de Haleb’de vefat etti.

207 —
KARAMANİ KEMALEDDİN: İsmail Kemaleddin, Hanefi âlimlerindendir. 1514 de vefat etti. Şerhi mevakıfa ve Vikayeye haşiyesi ve Beydavi tefsirine ve Keşşafa şerhleri meşhurdur.

208 —
KARLAYL [Carlyle]: İngiliz yazarlarındandır. Thomas Karlayl 1795 de doğup, 1881 de vefat etti. Fransız ihtilalini, büyük Friedrich tarihini yazdı. Kahramanlar ve kahramanlara saygı kitabında, Muhammed aleyhisselamın üstünlüğünü, başarılarını uzun yazmakta ve çok övmektedir.

209 —
KASTALANİ: İmam-ı Ahmed bin Muhammed Şihabüddin, Şafii âlimlerindendir. 1418 de doğup, 1517 de Mısır’da vefat etti. Çok kitap yazdı. Mevahibi ledünniyyesi türkçeye tercüme edilmiş 1895 ve 1972 senelerinde İstanbul'da basılmıştır.

210 —
KAŞANİ: Ebu Bekr bin Mesud Alaüddini Şaşi, Türkistan’da Kaşan’da doğup, 1191 senesinde Haleb’de vefat etti. Hocası Alaüddin Muhammed bin Ahmed Semerkandinin, Tuhfe-tül-fükaha fıkıh kitabını şerh ederek Bedayı-us-sanayi fi-tertibiş-şerayı adını vermiştir. Bu kitabı 1910 senesinde Mısır’da basılmıştır. Üç cilttir. Semerkandiye damad olmuştur.

211 —
KATİB ÇELEBİ: Mustafa bin Abdullah, büyük tarihcidir. Hacı halife ismi ile meşhurdur. 1608 de İstanbul'da doğup, 1656 da vefat etti. Kabri, Vefadan Unkapanındaki Mahmudiyye Köprüsüne inen büyük caddenin sağ kenarındadır. Tarih kitapları ve Keşf-üz-zünunu çok kıymetlidir. Keşf-üz-zünunda onbine yakın İslam kitabını ve yazarlarını tanıtmaktadır. Mısır’da, İstanbul'da ve Almanya’da basıldı. Latinceye de tercüme ve tab edildi. Arabisi Beyrut’ta Mektep-üt-ticaride satılmaktadır.

212 —
KEHVAKİ: Muhammed Kehvaki fıkıh âlimlerinden idi. Tütün günah değil buyurdu.

213 — KELEBİ
: Ebün-Nasr Muhammed bin Saib, Tabiindendir. 764 [h. 146] da Kufe’de vefat etti. Abdullah bin Sebe ile çok sohbet ettiğinden, tefsiri sağlam sayılmaz. Oğlu Hişam ibnül-Kelbi şii idi.

214 —
KEMALEDDİN MUHAMMED: Taşköprü zade Muhammed bin Ahmed Usam-üd-din, 1552 de doğup, 1623 de İstanbul'da vefat etti. Mevduat-ül-ulum tercümesi meşhurdur.

215 —
KERDERİ: İbn-ül-Bezzaz Muhammed bin Muhammed Kerderi, Hanefi fıkıh âlimidir. Müncid lügat kitabında Bizzaz denilmektedir. Bursa’da molla Fenari ile çok sohbet etti. 1424 de vefat etti. Bezzaziyye fetvası Fetava-yı Hindiyye ile bir arada 1893 ve 1973 de Mısır’da basılmıştır. Menakıbi imamı Ebi Hanifesi meşhurdur.

216 —
KERHİ: Ubeydullah bin Hüseyin Ebül-Hasen, Hanefi fıkıh âlimlerindendir. 952 senesinde Bağdat’ta vefat etti. Camius-sagir, Camiul-kebir ve Muhtasar kitapları çok kıymetlidir. Muhtasarı Kuduri şerh etmiştir.

217 —
KİLAİ: Süleyman bin Musa, Maliki hadis âlimidir. 1172 de Gırnatada doğup, 1237 de cihad ederken şehit oldu. İmam ve kadı idi. Çok kitap yazdı. Misbah-uz-zulam fil-müstegisin bi-hayril-enam kitabını okuyan, İbni Teymiyye’nin bozuk ve sapık düşüncelere aldanarak doğru yoldan ayrıldığını iyi anlar.

218 —
KİRMANİ: Rüknüddin Ebu Bekr Muhammed bin Abdurreşid, Hanefi fıkıh âlimidir. İshak-ı Kirmani soyundan olup, Abdurrahman-ı Kirmaninin talebesidir. 1169 senesinde vefat etti. Cevahir-ül-fetavası meşhurdur.

219 —
KİSAİ: Ali bin Hamza, kurrai seba yani yedi meşhur hafızdan biridir. Harun Reşid ile Rey şehrinde iken 805 [h. 189] senesinde vefat etti. Nahv ve lügat âlimi idi.

220 —
KOPERNİK: Polonyalı astronomi âlimidir. 1473 de Prusya’da doğup, 1543 de vefat etti. Fraynburg şehrinde papaz idi. Dünyanın ve diğer seyyarelerin güneş etrafında döndüğünü İslam kitaplarından okuyarak, ispat ettiğinden, buna Kopernik Usulü dediler. Beğenilmez diyerek, bunu çok zaman açıklayamamıştır. Ömrünün sonlarında yazdı.

221 —
KOSTANTİN: Avrupalılar buna Constantine derler. İstanbul’daki Roma imparatorlarının birincisidir. Miladın 274. senesinde Sırbistan’da Niş şehrinde doğdu. M. 306 da imparator oldu. M. 337 de vefat etti. Yerine üç oğlundan ikincisi olan Kostans bizans imparatoru oldu ve m. 361 de öldü. Ayasofya camiini 360 da bunun yaptırdığı söylenilmekte ise de bu, babasının yaptığını tevsi etmiştir. Büyük Kostantin Galya’yı, yani Fransa’yı, İngiltere’yi, İtalya’yı, Afrika’nın şimalini, Yunanistan’ı aldı. Bayrağına haç resmi koydu. M. 325 de İznik’te üçyüzondokuz papaz toplayıp, yeni İncil yazdırdı. İsa aleyhisselamın dinine sonradan karıştırılmış olan, Eflatunun ortaya çıkarmış olduğu teslis [Trinite] inancını bu yeni İncile de koydurdu. Bu dinde teslis bulunmadığını, Allah’ın bir olduğunu söyleyen Aryüsü aforoz ettirdi. Doğru olan Barnabas İncilini yasak etti. Noel gecesini bayram ilan etti. [m. 330] da Bizans kasabasını büyültüp, Kostantiniyye ismini verdi. Sonradan İstanbul, İstambol, İslambol, Derseadet isimleri de verilmiştir. İstanbul şehrini Sur denilen büyük bir duvar ile çevirdi. Sonra gelen kayserler tarafından tamir edilmiştir. Kara tarafında yedi, deniz tarafında dokuz kapısı vardır. Yedi Kule zindanları, sur ile birlikte yapılmıştır. Asırlar boyunca, binlerce Hıristiyana, zulüm, işkence yapılmış olan bu zindanlar, Fatih tarafından kapatıldı. Hiçbir padişah zamanında kullanılmadı. Osmanlı sultanlarının onaltıncısı olan ikinci Osman bin birinci Ahmed han, onsekiz yaşında iken, 1622 senesinde bu zindanda şehit edilmiştir. Şehit eden sadr-ı a’zam Bosnalı Davud paşa da, bir sene sonra bu zindanda katledilip, Aksaray’daki Murad paşa camiine defn edilmiştir.

222 —
KUDURİ: Ebül-Hüseyin Ahmed bin Muhammed Bağdadi, Hanefi fıkıh âlimlerindendir. 973 de doğup, 1037 de Bağdat’ta vefat etti. Muhtasar kitabı meşhurdur. Şerhleri ve türkçesi vardır.

223 —
KUHİSTANİ: Şemseddin Muhammed bin Hüsameddin, Hanefi fıkıh âlimi ve Buhara müftisi idi. 1555 de Buhara’da vefat etti. Camiur-rumuz adındaki Nikaye şerhi ve Camiul-mebaniadındaki farisi Fıkıh-ı Gidani şerhi meşhurdur.
224 — KURTUBİ: Ebu Abdullah Muhammed bin Ahmed, Endülüs âlimlerinin büyüklerindendir. Ensar-ı kiram sülalesindendir. 1272 de vefat etti. Maliki mezhebi âlimlerindendir. Camiul-ahkam adındaki tefsiri ve birçok kıymetli eserleri vardır. Abdulvehhab-ı Şarani, bunun Tezkire kitabını ihtisar etmiş, Muhtasar ismini vermiştir. 1884 de Mısır’da ve Hakikat Kitabevi tarafından 2000 de İstanbul'da basılmıştır. Ebül-Abbas Ahmed Kurtubi, Müslim şarihi olup, 1258 de vefat etmiştir.

225 —
KUS BİN SAİDE: İslamiyet'ten evvel Arabistan’da bulunan hatiblerdendir. Allah’ın bir olduğuna inanır, herkesi İsmail aleyhisselamın dinine çağırırdı. Konuşurken kılınca veya bastona dayanırdı.

226 —
KUŞEYRİ: Ebül-Kasım Abdulkerim bin Hevazın, 986 da doğup, 1072 de Nişapur’da vefat etti. Şafii âlimidir. Risalei Kuşeyriyyesi 1959 da Mısır’da basılmıştır.

227 —
KUTBI ZAMAN: Bendegi mahdumi cihaniyan seyyid Celali Buhari, 1383 de Küceratın Ahmedabad şehrinde vefat etti. Hindistan’da Çeştiyye ve Sühreverdiyye Evliyasının büyüklerindendir. Şeyh Nasireddini Mahmud Dehlevinin halifesidir. Bu da, Nizamüddin Evliyanın halifesidir. Hazanei Celali kitabı meşhurdur. İmam-ı Rabbani Mektubâtının ellidördüncü mektubunda kitapları tavsiye olunmaktadır. İmam-ı Rabbaninin altıncı ceddi imam-ı Refiuddinin ve Delhi sultanı Firuz şah Tuglukun mürşidleridir. Hal tercümesi, farisi Ahbar-ül-ahyarda uzun yazılıdır.

228 —
KUTBÜDDİN-İ İZNİKİ: Muhammed bin Muhammed Rumi, Hanefi fıkıh âlimi ve tasavvuf büyüklerindendir. Timur han kendisine çok saygı göstermiştir. 1418 senesinde İznik’te vefat etti. Türkçe Rahat-ül-kulub kitabı Ayasofya, Mukaddime-tüs-salatı Nur-ı Osmaniyye kütüphanesindedir. Tefsiri ve başka eserleri de vardır. Oğlu Muhammed İzniki de derin âlim idi. Çok kitap yazdı. 1480 de Edirne’de vefat etti. Meşhur Mürşid-ül-müteehhilin kitabını ve Mızraklı ilmihal de denilen Miftah-ül-Cenne kitabını oğlu yazmıştır.